In de stress voor CSRD? Zo hou je het pragmatisch!
De CSRD-trein is dit jaar dan eindelijk van start gegaan: grote bedrijven zijn sinds 1 januari wettelijk
verplicht over hun duurzaamheid te rapporteren, een aantal middelgrote bedrijven (> 250FTE)
komen vanaf volgend jaar ‘aan de beurt’. Volgens duurzaamheid en CSRD- specialist Peter Jasperse
van UC Group is er voor deze bedrijven nog veel werk aan de winkel maar hoeven ze zeker niet in de
stress te schieten. “Bedenk goed dat lang niet alle duurzaamheidsthema’s op jouw bedrijf van
toepassing zijn.” In deze blog legt hij uit hoe je dat bepaalt.
In dit blog
Lees hieronder verder👇
.jpg?width=4096&height=2304&name=8999_3-2%20(2).jpg)
Sinds begin dit jaar is de zogenaamde Corporate Sustainability Report Directive (CSRD) van kracht. Deze Europese wet schrijft voor dat bedrijven verantwoording moeten afleggen over de impact die ze hebben op hun omgeving - in de brede zin van het woord. Ze moeten niet alleen laten zien hoeveel emissies ze veroorzaken, maar bijvoorbeeld ook hoe ze met verpakkingen omgaan en of medewerkers wel veilig hun werk kunnen doen. Om dit te meten, en in het juiste dataformaat met anderen te delen, hebben grote bedrijven inmiddels de noodzakelijke IT-systemen ingericht. Hier waren vaak kostbare en omvangrijke projecten voor nodig.
Dit laatste is een schrikbeeld voor middelgrote en kleinere bedrijven; die beschikken niet over de capaciteit en ervaring om zoiets zelf te regelen waardoor ze de CSRD-trein nu al dreigen te missen. Officieel hoeven middelgrote bedrijven (>250 FTE) pas vanaf volgend jaar CSRD-rapportages voor te gaan bereiden, maar hun klanten vragen nú al om cijfers. Grote bedrijven willen van hun MKB-toeleveranciers onder andere weten hoeveel CO2-uitstoot ze veroorzaken, omdat ze dit nodig hebben om hun eigen rapportages compleet te krijgen. Kortom: ook de MKB bedrijven moeten aan de bak.
Wij zien dat veel directies er tegenop zien om met CSRD aan de slag te gaan. Ze hebben geen idee hoe ze het moeten aanpakken. Daarom zet ik nog even kort op een rij wat nodig is en laat zien dat het best wel meevalt.
Materialiteitsanalyse
Een CSRD-project begint met het betrekken van stakeholders en een zogenaamde materialiteitsanalyse. Hiermee breng je in kaart welke duurzaamheidsthema’s voor jouw bedrijf van toepassing zijn en wat de impactrisico’s voor de omgeving zijn. In de European Sustainability Reporting Standards (ESRS) staat een uitputtende lijst met thema’s, maar het is zeker niet zo dat je met elk onderdeel iets moet! Dit bepaal je samen met je externe stakeholders. Een materialiteitsanalyse maak je namelijk niet binnen de vier muren van de directiekamer, dat doe je samen met je klanten, je personeel, je leveranciers en bijvoorbeeld ook je bank.
Rapporteren
Heb je de voor jou relevante duurzaamheidsthema’s eenmaal bepaalt, dan is de volgende vraag: wat ga je daarmee doen? De eisen die CRSD hiervoor stelt, bestaan eigenlijk uit twee delen: een rapportagedeel en een verbeterdeel. Het eerste, het rapportagedeel, is bij de meeste bedrijven vaak wel duidelijk. In de ESRS-normering staat precies beschreven welke data je moet verzamelen. De uitdaging is vooral waar je die data vandaan moet halen. Bijvoorbeeld: kan jouw transporteur aantonen hoeveel CO2-uitstoot hij heeft veroorzaakt om een zending naar jouw klant te transporteren? Gelukkig zijn hier inmiddels goede normeringen (ISO 14083) en handige IT-tools (Loginex Carbon Intelligence) voor op de markt, dus met een beetje moeite kom je hier als bedrijf wel uit.
Verbeteren
Waar wij bij UC Group veel vragen over krijgen is het verbeterdeel van CSRD. Dit is het deel waarin bedrijven wordt gevraagd duurzaamheidsdoelen te formuleren, met daarbij een plan van aanpak om deze doelen binnen een bepaalde tijdsperiode te behalen. Directies weten vaak niet wat ze hiermee moeten en waar ze moeten beginnen. Wat er extra druk op zet is dat ook dit ‘verbeterdeel’ niet vrijblijvend is, je móet jezelf verbeteren. Accountants zullen hier in de toekomst op gaan controleren en kunnen in het uiterste geval weigeren je jaarrekening goed te keuren. Gelukkig hoeft het zover niet te komen.
Nulmeting
De doelen die je bepaalt, vloeien voort uit de thema’s uit de materialiteitsanalyse. Zo’n doel bestaat uit een nulmeting, waarin je vaststelt waar je nu staat, en een meetbaar resultaat van wat je in de toekomst wilt bereiken. Wat je ook aangeeft is hoe je dat denkt te gaan bereiken! Dit moet zo concreet mogelijk. Zeg dus niet alleen ‘ik wil in 2030 emissieloos transporteren’ maar ook ‘ik ga dit jaar in september mijn eerste elektrische truck aanschaffen’. Het gaat erom dat je je doelen naar meetbare acties vertaalt zodat de buitenwereld kan volgen hoever je bent gevorderd.
Doe je dit laatste niet en heeft je accountant het gevoel dat je aan ‘greenwashing’ doet, dan zal hij je daar op aanspreken. Maar je doet het natuurlijk niet voor je accountant maar voor je hele omgeving. Ook jouw ketenpartners zullen graag willen weten welke maatregelen je voorstelt om gezamenlijk de emissie in de keten te verlagen. Ben hierover open en eerlijk.
Gap-analyse
Breng goed in kaart hoe je je verbeterdoelen gaat rapporteren. Dit hoef je (gelukkig) niet zelf te verzinnen want ook daarin voorzien de ESRS-voorschriften. Als je weet welke gegevens nodig zijn, kun je een gap-analyse maken. Hierin stel je vast welke data binnen jouw bedrijf al beschikbaar zijn en welke niet. Schrik niet als blijkt dat je bepaalde informatie niet voorhanden hebt of dat je bepaalde doelen nog niet concreet kunt maken. Het gaat er in eerste instantie om dat je een plan hebt.
Ben je bijvoorbeeld een productiebedrijf en wil je aantonen dat je CO2-reductiemaatregelen neemt, dan hoef je niet meteen je hele dak vol met zonnepanelen te leggen. Je kunt ook beginnen met groene stroom in te kopen en bijvoorbeeld samen met je transporteur een plan maken om per jaar een gedeelte van het transport met gebruikmaking van biobrandstoffen te laten uitvoeren.
Pragmatisch
Dat een voorbereidingsplan voor CSRD eenvoudig is, zal ik hier niet beweren. Wat je als bedrijf echter wel moet realiseren is dat lang niet alle thema’s voor jou van toepassing zijn. Hou het pragmatisch, ben eerlijk tegen jezelf en volg de rekenregels. Dan valt het uiteindelijk allemaal best mee en ben jij als bedrijf straks helemaal klaar voor een duurzame toekomst.
